Nieklasowa

 📚 Im więcej swobody w domu, tym mniej stresu w szkole Dlaczego warto zaufać dziecku w procesie uczenia się? „Im bardziej przeszkadza się dziecku uczyć się w jego własny sposób, ćwiczyć to, czego się nauczyło, tym trudniejszy będzie miało kontakt z otoczeniem.” — Vera F. Birkenbihl, „Szkoła bez stresu” 💭 Ten cytat uderza w samo sedno. Bo często – z dobrych chęci – chcemy dla dziecka jak najlepiej, a kończy się na tym, że przeszkadzamy mu uczyć się po swojemu. Narzucamy własne tempo, własne metody, własne oczekiwania. A dziecko? Traci zaufanie do siebie. Zaczyna uczyć się „na zewnątrz”, dla ocen, dla spokoju, dla świętego spokoju. I wreszcie – pod wpływem stresu – przestaje uczyć się z radością w ogóle. 🧠 Każde dziecko uczy się inaczej Badania potwierdzają to, o czym pisała Birkenbihl już dekady temu. Dzieci mają różne style uczenia się (wzrokowe, słuchowe, kinestetyczne), różne potrzeby i różne tempo. Artykuł Iwony Rambowicz („Style uczenia się uczniów w klasach I–III”) pokazuje...

 Każde dziecko jest inne, każde ma swoją drogę. A w spektrum – nie ma jednej metody, jednego wzorca, jednej ścieżki. Uczymy się ufać, wspierać i pozwalać na sprawczość. Bo wtedy dzieją się rzeczy, które miały się nigdy nie wydarzyć. 🌱 John Holt napisał kiedyś: „Dzieci nie trzeba zmuszać do nauki. Jeśli damy im dostęp do świata – w tym do naszego życia i pracy – same dostrzegą, co naprawdę jest ważne. I same wytyczą sobie lepszą drogę do tego świata, niż my moglibyśmy im wyznaczyć.” Te słowa są nam bardzo bliskie i od lat rezonują z naszą edukacją domową. Dlaczego? Bo wcale nie zaczynaliśmy z pakietem diagnoz i gotowych odpowiedzi. Raczej z brakiem pomysłu i ze ścianą niedowierzania. Przez bardzo długi czas nie chciano przyjąć, że to spektrum autyzmu. Szczepan był społeczny, otwarty, serdeczny. A panie w poradniach wciąż widziały w autyzmie obraz chłopca z filmów z lat 70. – patrzącego w jeden punkt, bez relacji. Skoro więc się nie „wpisywał”, to nie mógł być autystą. A przecież ws...

Zaczynamy coś zupełnie nowego 📚 Z jednej strony to ciągłość naszej drogi – w końcu od lat jesteśmy w edukacji domowej. Z drugiej – wielka zmiana. Liceum brzmi poważnie. To czas dorastania, dojrzewania, odkrywania siebie. Zmieniła się też szkoła. Coś się kończy, coś się zaczyna. Bardziej niż Szczepan – to ja potrzebowałam tej zmiany. Zrozumiałam, że łączenie w jednym miejscu mojej pracy i jego edukacji nie jest najlepszym pomysłem. Potrzebowałam przestrzeni – oddechu, nowego spojrzenia, poczucia, że każdy z nas ma swoje miejsce. Powoli planujemy grafik  i sesję egzaminacyjną  – przedmiotów sporo, a czas tylko do końca maja. Szukamy inspiracji, materiałów, pomysłów na dodatkowe zajęcia i tych z IPET-u. Chcemy, żeby wszystko miało sens, ale też żeby nie przeciążyć Szczepana. Tu równowaga jest najważniejsza. A jednocześnie – wciąż mocno żyjemy wakacjami. Wreszcie pogoda stała się letnia, więc korzystamy: basen, rower, ognisko wieczorem, spotkania ze znajomymi i nowe przyjaźnie. S...

  Czasem marzenie pojawia się nagle — tak po prostu.  Widzisz pociąg, słyszysz stukot kół, a w głowie zapala się myśl: „Pojedźmy!”. Tyle że życie w rytmach, które są dla nas ważne, rządzi się swoimi zasadami. Zwłaszcza gdy w podróż ruszamy razem z autystycznym nastolatkiem, dla którego każdy wyjazd to nie tylko nowe miejsca, ale i nowe wyzwania. Ta wyprawa do Pragi była lekcją dla nas wszystkich — o spełnianiu marzeń, o planach i… o tym, jak ważne jest, by zabrać ze sobą kawałek swojego codziennego rytmu. Szczepan marzył o wycieczce do Pragi.  Wracał z zajęć, zobaczył pociąg i wpadł na pomysł: „Mamo, a może byśmy pojechali?”. W mojej głowie od razu zapaliło się zielone światło — czemu nie? W realiach PKP wyszło jednak mniej romantycznie: bilety drogie w ciul, a w wakacje miejsca w dogodnym dla nas terminie… nieosiągalne. Więc — plan awaryjny. Jedziemy samochodem. Kilka noclegów, a przy okazji zobaczymy coś więcej niż samą Pragę. W teorii brzmiało pięknie. W praktyce… szyb...

  Świadoma forma spełniania obowiązku szkolnego poza szkołą. Tu nic nie dzieje się samo. Nie chcę gloryfikować edukacji domowej. To nie jest magiczne antidotum. Nie wystarczy zmienić formy realizacji obowiązku szkolnego i liczyć, że świat stanie się nagle dobry, a relacje proste i szczere. Tak to nie działa. Edukacja domowa to wybór – trudny, odważny, wymagający. I o ile szkoła systemowa bywa miejscem zbyt głośnym, zbyt szybkim, zbyt mało empatycznym – to ED nie jest gotową odpowiedzią. Jest drogą. Jedną z wielu. I jak każda – wymaga świadomości, odpowiedzialności i codziennej uważności. Bo jeśli nasze dziecko w szkole cierpiało, było niezrozumiane, samotne, przeciążone – to nie wystarczy zmienić przestrzeni. To my, jako rodzice, musimy zauważyć rany. Nazwać to, co boli. Zbudować świat inaczej. Ale nie na zasadzie „u nas już wszystko będzie dobrze”, tylko z otwartymi oczami – na trudności, na emocje, na wykluczenia, które potrafią pojawić się również tu, w naszej bańce ED. 🧩 Gdy r...

  Widzę, jak bardzo mój syn pragnie przynależeć. Chce być częścią grupy, rozumianym, traktowanym poważnie. Ale nie pasuje do układanki rówieśniczej – tej pełnej niuansów, zasad, podtekstów, których on po prostu nie rozumie. Patrzę, jak się stara – i jak za każdym razem zderza się ze ścianą niezrozumienia. I jak ta ściana rośnie. Niemal każdy ruch to mina W relacjach nastolatków liczy się timing, ton, kontekst. Dla neurotypowych dzieci to intuicyjny język społeczny – wiedzą, co można powiedzieć, a czego nie. Umieją być ironiczne, aluzjami wykluczać innych, a jednocześnie nie zostawiać śladów. To nie są złe dzieci – to po prostu taki etap. Mój syn tak nie potrafi. Reaguje od razu. Gdy czuje się zraniony – mówi. Gdy jest zaskoczony – odpowiada. Czasem impulsywnie, czasem mocno. Nie dlatego, że chce kogoś obrazić. Dlatego, że nie zna innej formy. To sprawia, że zostaje sam. I że często to on dostaje łatkę „problematycznego”. Bo odpowiedział. Bo był zbyt bezpośredni. Bo się zezłościł. A...